Теоретические задачи с XXXV международной физической олимпиады в Корее: различия между версиями

Содержимое удалено Содержимое добавлено
Строка 248:
 
 
<H3>===Часть А</H3>===
'''(a)'''
<math>z(t)=A\sin\left({\omega t - \varphi}\right)</math>
Строка 257:
<math>\sin \left( {\omega t - \varphi } \right) = \sin \omega t \cdot \cos \varphi - \cos \omega t \cdot \sin \varphi ;\cos \left( {\omega t - \varphi } \right) = \cos \omega t \cdot \cos \varphi + \sin \omega t \cdot \sin \varphi</math>
 
<math>\begin{array}{lmatrix}\left( { - m\omega ^2 A\cos \varphi + bA\omega \sin \varphi + kA\cos \varphi } \right)\sin \omega t + \\ + \left( {m\omega ^2 A\sin \varphi + bA\omega \cos \varphi - kA\sin\varphi } \right)\cos \omega t = F_0 \sin \omega t \\ \end{arraymatrix}</math>
 
<math>\left\{ {\begin{arraymatrix}{'''{20}c}{ - m\omega ^2 A\cos \varphi + bA\omega \sin \varphi + kA\cos\varphi = F_0 } \\{m\omega ^2 A\sin \varphi + bA\omega \cos \varphi - kA\sin \varphi = 0}\\
\end{arraymatrix}} \right.</math>
 
Т.к. <math>k = m\omega _0^2</math>, то <math>tg\varphi = \frac{{b\omega }}{{m\left( {\omega _0^2 - \omega ^2 } \right)}}</math>
и <math>A = \frac{{F_0 }}{{\sqrt {b^2 \omega ^2 + m^2 \left({\omega _0^2 - \omega ^2}\right)^2}}}</math>.
 
При <math>\omega= \omega _0</math> : <math>\varphi= \frac{\pi}{2}</math>
 
и <math>A= \frac{{F_0}}{{b\omega _0}}</math>.
 
 
 
'''(b)'''
<math>V_i V_R = V_{i0} V_{R0} \sin \left( {\omega _i t - \varphi _i } \right)\sin \omega t = \frac{{V_{i0} V_{R0} }}{2}\left[ {\cos \left( {\left( {\omega - \omega _i } \right)t + \varphi _i } \right) - \cos \left( {\left( {\omega + \omega _i } \right)t - \varphi _i } \right)} \right]</math>
 
Постоянная составляющая сигнала будет отлична от нуля только при <math>\omega = \omega _i</math>
и будет равна <math>\frac{1}{2}V_{i0} V_{R0} \cos \varphi _i</math>.
 
 
Строка 282:
 
'''(c)''' Используем результаты, полученные в пункте (a) для A и <math>\varphi </math>
при <math>\omega = \omega _0 </math>.
Учтём также, что <math>F = c_1 V'{\kern 1pt} _R = c_1 V_{R0} \sin \left( {\omega {\kern 1pt} t + \frac{\pi }{2}} \right)</math>. Получим выражение для <math>V_i (t)</math>:
<math>V_i = c_2 z = c_2 A\sin \left( {wt + \frac{\pi }{2} - \varphi } \right) = c_2 \frac{{F_0 }}{b\omega _0 }}\sin \left( {\omega t + \frac{\pi }{2} - \frac{\pi }{2}} \right) = \frac{{c_2 c_1 V_R0} }}{{b\omega _0 }}\sin \omega t</math>
 
Откуда <math>V_{i0} = \frac{{c_1 c_2 V_{R0} }}{{b\omega _0 }}</math>
и <math>\varphi _i = 0</math>. Т.к. <math>\omega = \omega _i = \omega _0</math>, то постоянная составляющая сигнала
<math>\frac{{c_1 c_2 }}{2}\frac{{V_{R0}^2 }}{{b\omega _0 }}</math>.
 
Строка 295:
Резонансная частота <math>\omega _0 = \sqrt {\frac{k}{m}} </math>. При малом изменении массы датчика на
<math>\Delta m</math>
резонансная частота сдвинется на <math>\Delta \omega _0 = - \frac{1}{2} \cdot \frac{1}{m}\sqrt {\frac{k}{m}} \cdot \Delta m = - \frac{1}{2}\frac{{\omega _0 }}{m}\Delta m</math>.
 
<math>\begin{array}{lmatrix}tg\varphi = tg\left( {\frac{\pi }{2} + \Delta \varphi } \right) = \frac{{b\omega }}{{m\left( {\omega _0^2 - \omega ^2 } \right)}} = \frac{{b\omega }}{{m\left( {\omega _0 + \omega } \right)\left( {\omega _0 - \omega } \right)}} = \\= \frac{b}{{2m\Delta \omega _0 }} \approx - \frac{1}{{\Delta \varphi }} \Rightarrow \Delta \varphi = - \frac{{2m\Delta \omega _0 }}{b} = \frac{{\omega _0 \Delta m}}{b}. \\\end{arraymatrix}</math>
 
<math>\Delta m = \frac{{b\Delta \varphi }}{{\omega _0 }} = \left( {\frac{b}{m}} \right)\left( {\frac{m}{{\sqrt {{k \mathord{\left/ {\vphantom {k m}} \right.\kern-\nulldelimiterspace} m}} }}} \right)\Delta \varphi \approx 1.75 \cdot 10^{ - 18}</math>.
 
 
 
<H3>===Часть B</H3>===
'''(e)'''
<math>f\left( h \right) \approx f\left( {h_0 } \right) + c_3 \left( {h - h_0 } \right) = f\left( {h_0 } \right) + c_3 z</math>.
Строка 312:
Появление постоянной силы <math>f(h_0)</math> приводит только к смещению положения равновесия.
А слагаемое <math>c_3 z</math> можно учесть, введя новый коэффициент упругости <math>k' = \left( {k - c_3 } \right)</math>.
Тогда новая резонансная частота колебаний датчика <math>\omega '_0= \sqrt {\frac{{k'}}{m}}= \sqrt {\omega _0^2 - \frac{{c_3 }}{m}}</math>.
 
 
Строка 318:
 
 
'''(f)''' Сила взаимодействия датчика с электроном <math>f = k_e \frac{{qQ}}{{r^2 }}</math>, где r &#8211; расстояние между датчиком и электроном. Сдвиг частоты будет максимальным, когда датчик проходит над электроном. В этом случае сила f направлена, как показано на рисунке 3.2. При небольшом смещении датчика в направлении оси z от положения равновесия приращение силы
<math>\Delta f = - 2k_e \frac{{qQ}}{{r^3 }}\Delta r = c_3 z</math>. Так как <math>\Delta r = z</math>, а
<math>r = d_0 </math>, то <math>c_3 = - 2k_e \frac{{qQ}}{{d_0^3 }}</math>.
Строка 324:
<math>\Delta \omega _0 = \omega '_0 - \omega _0 = \omega _0 \left( {\sqrt {1 - \frac{{c_3 }}{{m\omega _0^2 }}} - 1} \right) \approx - \frac{1}{2}\frac{{c_3 }}{{m\omega _0^{} }} = k_e \frac{{qQ}}{{m\omega _0^{} d_0^3 }}</math>.
 
<math>d_0 = \sqrt[3]{{\frac{{k_e qQ}}{{m\omega _0 \Delta \omega _0 }}}} \approx 41{\kern 1pt} \,</math> __нм__нм.